Read more
Howen Media
Sách Thiền Sư Thích Nhất Hạnh
Đọc và download hàng trăm quyển sách của Thầy tại đây.
Thiền Sư Và Em Bé Năm Tuổi
Phương Pháp Trị Liệu Khổ Đau Từ Thời Thơ Ấu
Lời Giới Thiệu
Trong lòng chúng ta,
ai cũng có một em bé đang đau khổ. Ai cũng có một thời gian khó khăn khi còn
thơ ấu và nhiều người đã trải qua những chấn động tâm lý, những tổn thương lớn
mà vết thương còn lưu lại đến bây giờ. Để tự bảo vệ và phòng hộ trước những khổ
đau trong tương lai, chúng ta thường cố quên đi thời gian đau lòng đó. Mỗi khi
tiếp xúc với những kinh nghiệm khổ đau ấy, chúng ta nghĩ rằng chúng ta sẽ không
chịu đựng nổi, sẽ không có khả năng xử lý nên chúng ta nén chặt những cảm xúc
và ký ức của mình vào đáy sâu vô thức. Đó có thể là do đã từ lâu, chúng ta
không đủ can đảm để đối diện với em bé đó.
Cho dù chúng ta bỏ mặc
em bé nhưng không có nghĩa là em bé không có ở đó. Cái em bé tổn thương luôn có
mặt trong ta và đang cố gắng lôi kéo sự chú ý của ta. Em bé nói: “Tôi ở đây.
Tôi ở đây. Bạn không thể tránh tôi. Bạn không thể trốn thoát khỏi tôi.” Chúng
ta muốn chấm dứt những nỗi đau khổ của mình bằng cách nhốt em bé vào một nơi
sâu kín trong lòng và cho nó ở đó càng lâu càng tốt. Tuy nhiên trốn tránh không
thể chấm dứt được nỗi đau khổ, trái lại chỉ kéo dài nó lâu hơn mà thôi.
Em bé bị tổn thương
đòi hỏi sự quan tâm, chăm sóc và tình thương của ta, thế nhưng ta lại làm ngược
lại. Ta trốn chạy nó vì ta sợ khổ đau. Cái khối sầu khổ và đau buồn trong ta
quá lớn. Cho dù có thời gian, ta cũng không trở về với chính mình. Ta luôn cố
tìm cách tiêu khiển, như xem phim, xem truyền hình, giao tiếp xã hội, uống rượu
bia và ma túy – bởi vì ta không muốn trải qua tất cả những nỗi khổ đau đó nữa.
Em bé bị tổn thương
đang ở đó, ấy vậy mà chúng ta không biết. Em bé bị tổn thương trong ta là một
thực tại, nhưng chúng ta không thấy được. Không có khả năng thấy được là vô
minh. Em bé này đã bị tổn thương vài lần rồi. Nó thực sự cần chúng ta quay trở
về để chăm sóc, nhưng chúng ta lại quay lưng bỏ đi.
Vô minh có mặt trong mỗi tế bào cơ thể và trong tâm thức ta. Giống như một giọt mực loang vào trong ly nước. Vô minh làm ta mê mờ, không cho ta thấy được thực tại, khiến ta làm những điều điên khùng dại dột, làm cho ta càng đau khổ hơn. Và cái vết thương đó lại một lần nữa chạm tới em bé bị tổn thương trong ta.
Em bé bị tổn thương
cũng đang ở trong mỗi tế bào cơ thể ta. Không có tế bào nào trong cơ thể ta mà
không có mặt em bé bị tổn thương đó. Chúng ta không cần phải nhìn xa xôi vào
quá khứ để thấy được em bé đó. Chúng ta chỉ cần quán chiếu sâu sắc là có thể tiếp
xúc được. Nỗi đau khổ của em bé tổn thương đó đang nằm sẵn trong chúng ta ngay
trong giây phút hiện tại.
Tuy nhiên, cũng giống
như nỗi khổ đau đang hiện diện trong mỗi tế bào cơ thể ta, thì những hạt giống
tỉnh thức, cảm thông và hạnh phúc đã được trao truyền từ ông bà tổ tiên cũng
đang có mặt trong ta. Chúng ta chỉ cần lấy chúng ra sử dụng. Chúng ta có một ngọn
đèn trong mình, đó là ngọn đèn chánh niệm mà chúng ta có thể thắp lên bất cứ
lúc nào. Nguyên liệu cho ngọn đèn đó là hơi thở ý thức, là bước chân chánh niệm,
là nụ cười an lạc của chúng ta. Chúng ta phải thắp lên ngọn đèn chánh niệm để
ánh sáng được soi chiếu và bóng tối tan đi.
Khi chúng ta bắt đầu
ý thức được là mình đã lãng quên em bé bị tổn thương đó, lòng ta tràn ngập tình
thương đối với em và ta bắt đầu chế tác năng lượng chánh niệm. Sự thực tập thiền
đi, thiền ngồi, thiền thở là nền tảng căn bản của chúng ta. Với hơi thở và bước
chân ý thức, chúng ta có thể làm phát khởi năng lượng chánh niệm và quay về tiếp
xúc với nguồn tuệ giác đích thực nằm sẵn trong mỗi tế bào cơ thể ta. Năng lượng
này sẽ ôm ấp và trị liệu cho chúng ta, cũng như trị liệu cho em bé bị tổn
thương trong ta.
Lắng Nghe
Khi nói về phương
pháp lắng nghe bằng tâm từ bi, chúng ta thường nghĩ là lắng nghe một ai đó
ngoài mình. Kỳ thực chúng ta cũng phải lắng nghe em bé bị tổn thương trong ta.
Thỉnh thoảng, em bé bị tổn thương trong ta đòi hỏi sự chú ý của ta một trăm phần
trăm. Em bé đó có thể xuất hiện từ những tầng sâu kín trong tâm thức ta và đòi
hỏi chúng ta phải chú ý. Nếu có ý thức, ta sẽ nghe được tiếng cầu cứu của em.
Vào lúc này, thay vì chú tâm vào bất cứ điều gì khác, ta hãy quay trở về chăm
sóc em bé tổn thương đó bằng sự lân mẫn của ta. Ta có thể nói chuyện trực tiếp
với em bé bằng ngôn ngữ của tình thương yêu, hãy nói với em rằng: “Trong quá khứ,
tôi đã để em một mình. Tôi đã chạy trốn em. Giờ đây, tôi rất hối hận, tôi sẽ
quay về chăm sóc em.” Ta cũng có thể nói: “Em thương, tôi đang có mặt đây cho
em. Tôi sẽ chăm sóc em đàng hoàng. Tôi biết là em đã đau khổ nhiều. Tôi đã quá
bận rộn và bỏ mặc em, bây giờ tôi sẽ học cách để quay về với em.” Nếu cần, ta
có thể cùng khóc với em bé đó. Bất kể khi nào cần, ta cũng có thể ngồi lại và
thở cùng em: “Thở vào, tôi trở về với em bé bị tổn thương trong tôi; thở ra,
tôi sẽ chăm sóc em bé bị tổn thương trong tôi cho đàng hoàng.”
Mỗi ngày ta phải nói
chuyện với em bé trong ta vài lần, cho đến khi nào em bé được chữa khỏi. Ta hãy
ôm ấp em bé một cách nhẹ nhàng, trìu mến, ta phải đảm bảo với em rằng ta sẽ
không bao giờ để em bị suy sụp hoặc bị bỏ rơi nữa. Em bé non nớt bé bỏng đã bị
cô đơn một mình quá lâu. Đó là lý do tại sao ta phải bắt đầu thực tập điều này
ngay lập tức. Nếu ta không thực tập ngay từ bây giờ thì đợi đến khi nào?
Nếu ta biết cách quay
về với em bé và lắng nghe em một cách chăm chú khoảng năm đến mười phút mỗi
ngày thì sự chữa lành sẽ bắt đầu xảy ra. Khi ta leo lên một đỉnh núi hùng vĩ,
hãy mời em bé trong ta cùng leo. Khi ngắm nhìn cảnh mặt trời lặn, ta hãy mời em
cùng ngắm, cùng thưởng thức với ta. Nếu ta làm điều này trong vài tuần hoặc vài
tháng, em bé bị tổn thương trong ta sẽ được trị liệu.
Nhờ thực tập, chúng
ta có thể thấy được rằng em bé bị tổn thương trong ta không chỉ là bản thân
chúng ta mà có thể là đại diện cho vài thế hệ trước. Mẹ chúng ta có thể đã đau
khổ suốt cuộc đời. Cha ta cũng có thể đã đau khổ quá nhiều. Có thể cha mẹ ta đã
không có cơ hội để chăm sóc em bé bị tổn thương trong họ. Vì vậy, khi chúng ta
ôm ấp em bé bị tổn thương trong chúng ta thì chúng ta cũng đang ôm ấp em bé bị
tổn thương của những thế hệ trước. Sự thực tập này không phải là thực tập cho một
mình ta mà cho vô số những thế hệ tổ tiên và con cháu ta.
Tổ tiên ta đã không
biết cách chăm sóc cho em bé bị tổn thương trong họ, vì thế họ đã truyền lại nó
cho chúng ta. Sự thực tập của chúng ta là để chấm dứt vòng luân hồi luẩn quẩn
này. Nếu chúng ta có khả năng chữa lành cho em bé bị tổn thương trong ta, thì
chúng ta không những giải phóng được cho chính mình mà còn giải phóng được cho
những ai đã từng làm ta đau khổ hoặc lạm dụng ta. Người lạm dụng ta có thể là nạn
nhân của một sự lạm dụng khác. Thực tập với em bé bị tổn thương trong mình một
thời gian đủ lâu, nhiều người đã làm vơi được những nỗi khổ đau trong họ và có
kinh nghiệm chuyển hóa. Mối liên hệ giữa họ với gia đình và bạn bè trở nên dễ
dàng hơn.
Chúng ta đau khổ vì
không tiếp xúc được với lòng từ bi và sự hiểu biết. Nếu chúng ta chế tác được
năng lượng chánh niệm, hiểu biết và từ bi cho em bé bị tổn thương của chúng ta,
chúng ta sẽ ít đau khổ hơn. Khi chúng ta chế tác được chánh niệm thì từ bi và cảm
thông là điều ta có thể đạt được và chúng ta có thể cho phép những người khác
thương mình. Trước đây, chúng ta nghi ngờ mọi người, nghi ngờ tất cả. Tuy
nhiên, lòng từ bi giúp chúng ta liên hệ được với những người khác và thiết lập
lại sự kết nối.
Những người chung
quanh ta, gia đình và bạn bè, có thể cũng có một vài em bé bị tổn thương trong
họ. Nếu chúng ta thực tập và giúp được cho chính mình, chúng ta cũng có thể
giúp được cho họ. Khi chúng ta chữa trị được cho chính mình thì những mối quan
hệ của chúng ta với những người khác sẽ trở nên dễ dàng hơn. Sẽ có nhiều an lạc
và tình thương hơn.
Hãy quay về chăm sóc
chính mình. Thân thể của ta, những cảm nhận của ta và những tri giác của ta
đang cần ta. Em bé bị tổn thương trong ta đang cần ta. Nỗi khổ niềm đau của ta
cần ta công nhận. Hãy trở về ngôi nhà của chính mình và có mặt cho tất cả những
điều đó. Thực tập hơi thở và bước chân chánh niệm, làm tất cả các công việc
trong chánh niệm là ta có khả năng có mặt thực sự, nhờ đó ta lại có thể yêu
thương.
Viên Ngọc Kinh Pháp Hoa
Châu báu chất đầy thế giới
Tôi đem tặng bạn sáng nay
Một vốc kim cương sáng chói
Long lanh suốt cả đêm ngày
Mỗi phút một viên ngọc quý
Tóm thâu đất nước trời mây
Chỉ cần một hơi thở nhẹ
Là bao phép lạ hiển bày
Chim hót thông reo hoa nở
Trời xanh mây trắng là đây
Ánh mắt thương yêu sáng tỏ
Nụ cười ý thức đong đầy
Này người giàu sang bậc nhất
Tha phương cầu thực xưa nay
Hãy thôi làm thân cùng tử
Về đi, tiếp nhận gia tài
Hãy dâng cho nhau hạnh phúc
Và an trú phút giây này
Hãy buông thả giòng sầu khổ
Về nâng sự sống trên tay.
– Thích Nhất Hạnh –
Xem Tiếp Chương 1 –
Quay Về Mục Lục
0 Äánh giá